W poprzednich wpisach pisaliśmy o opodatkowaniu działalności gospodarczej prowadzonej przez fundację rodzinną. Z ogólnych zasad opodatkowania fundacji rodzinnej wynika, że podatek CIT jest pobierany od świadczeń przekazywanych beneficjentom fundacji, w tym od mienia przekazywanego w związku z jej rozwiązaniem.

Wypłata przez fundację rodzinną świadczeń kwalifikujących się do tzw. ukrytych zysków została również opodatkowana CIT. Miało to na celu zapobieżenie wykorzystywania fundacji rodzinnych do działań optymalizacyjnych. Czym zatem są ukryte zyski?

Pojęcie ukrytych zysków

Przez świadczenia w postaci ukrytych zysków rozumie się:

1) odsetki, prowizje, wynagrodzenia i inne opłaty od jakiegokolwiek rodzaju pożyczki udzielonej fundacji rodzinnej przez beneficjenta, fundatora lub podmiot powiązany z beneficjentem, fundatorem lub fundacją rodzinną;

2) darowizny lub inne nieodpłatne lub częściowo odpłatne świadczenia [inne niż zgodne ze statutem i listą beneficjentów], przekazane, bezpośrednio lub pośrednio, na rzecz beneficjenta, fundatora, podmiotu powiązanego z beneficjentem, fundatorem lub fundacją rodzinną;

3) usługi niematerialne na rzecz beneficjenta, fundatora lub podmiotu powiązanego z beneficjentem, fundatorem lub fundacją rodzinną z tytułu:
a) usług doradczych, księgowych, badania rynku, usług prawnych, usług reklamowych, zarządzania i kontroli, przetwarzania danych, usług rekrutacji pracowników i pozyskiwania personelu, gwarancji i poręczeń oraz świadczeń o podobnym charakterze [co w praktyce oznacza otwarty katalog rodzaju opodatkowanych usług],
b) wszelkiego rodzaju opłat i należności za korzystanie lub prawo do korzystania z licencji i praw majątkowych;

4) różnicę między wartością rynkową transakcji a ustaloną ceną tej transakcji – w przypadku transakcji między fundacją rodzinną a beneficjentem, fundatorem, podmiotem powiązanym z beneficjentem, fundatorem lub fundacją rodzinną;

5) pożyczkę udzieloną przez fundację rodzinną beneficjentowi w tej części, która podlegała zwrotowi w danym roku podatkowym i nie została zwrócona do dnia upływu terminu złożenia deklaracji rocznej;

6) pożyczkę udzieloną przez fundację rodzinną beneficjentowi na okres co najmniej 10 lat albo na okres krótszy niż 10 lat, jeżeli ostateczny termin obowiązywania umowy wyniósł co najmniej 10 lat.

Opodatkowanie ukrytych zysków

Świadczenia spełniające definicję ukrytych zysków są opodatkowane na zasadach podobnych do wypłat świadczeń z fundacji na rzecz jej beneficjentów. Podlegają bowiem opodatkowaniu 15% CIT od przekazanego lub pozostawionego do dyspozycji świadczenia. Również w tym przypadku podatnikiem podatku jest sama fundacja.

Podstawę opodatkowania stanowi przychód odpowiadający wartości świadczenia lub mienia. Zatem, podstawę opodatkowania stanowić będzie przychód odpowiadający wartości świadczenia przekazanego lub postawionego do dyspozycji jako ukryty zysk. W przypadku gdy przedmiotem świadczenia lub mieniem będą rzeczy lub prawa lub inne świadczenia w naturze, w tym rzeczy i prawa przekazane lub postawione do dyspozycji nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie, a także inne nieodpłatne lub częściowo odpłatne świadczenia, ich wartość będzie ustalana przy zastosowaniu ogólnych zasad w tym przedmiocie.

Ukryte zyski w interpretacjach organów

Schemat opodatkowania ukrytych zysków w fundacji rodzinnej jest względnie nowy, jednak dorobiliśmy się już kilku interpretacji prawa podatkowego w tym zakresie.

Używanie samochodu przez zarząd fundacji

W przypadku korzystania z samochodu przez beneficjenta lub fundatora, jako członków zarządu fundacji rodzinnej, wyłącznie dla celów dozwolonej działalności gospodarczej fundacji, nie będzie miało miejsca dokonywanie świadczeń dla beneficjentów, ani świadczeń w postaci ukrytych zysków – podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych po stronie fundacji rodzinnej [0114-KDIP2-1.4010.482.2023.4.KS].

Czynsz najmu płacony przez fundację do jej fundatora

Czynsz najmu płacony przez fundację nie będzie stanowił dla niej przychodu odpowiadającego wartości świadczenia z tytułu ukrytych zysków i tym samym nie będzie opodatkowany 15% CIT, o ile będzie ustalany na warunkach rynkowych. Czynsz płacony przez fundację na rzecz fundatora nie mieści się w katalogu zdarzeń objętych opodatkowaniem jako ukryte zyski. Katalog ten jest zamknięty i nie obejmuje czynszu płaconego w związku z zawartą na warunkach rynkowych umową najmu nieruchomości. [0111-KDIB1-2.4010.258.2023.1.EJ]

Skomplikowane? Zobacz jak możemy pomóc:

prowadzimy księgi rachunkowe i podatkowe fundacji, pomagamy w ustalaniu planu kont i tworzeniu układu raportowania do organów fundacji

odpowiadamy na wszelkie aspekty podatkowe związane z utworzeniem fundacji i prowadzeniem przez nią działalności gospodarczej

w ramach współpracy z prawnikami biorącymi udział w tworzeniu legislacji o fundacjach rodzinnych, pomożemy w otwarciu i rejestracji fundacji rodzinnej