Naczelny Sąd Administracyjny wydał 21.10.2024 r. uchwałę istotną dla sektora PRS (sygn. akt III FPS 2/24). Wskazał w niej, że budynki lub lokale mieszkalne, które są wynajmowane osobom fizycznym w ramach prowadzonej przez wynajmujących działalności gospodarczej powinny być opodatkowane niską („mieszkalną”) stawką podatku od nieruchomości, zamiast wielokrotnie od niej wyższej stawki właściwej dla działalności gospodarczej.

Do tej pory kwestia ta budziła wątpliwości i była przedmiotem niejednolitej linii orzeczniczej.

W czym tkwił problem? 

Zgodnie z zapisami ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, budynki mieszkalne i mieszkania podlegają opodatkowaniu niską stawką podatku od nieruchomości (maksymalnie 1,15 zł za 1m kw. powierzchni użytkowej), z wyłączeniem przypadków, kiedy są zajęte na prowadzenie działalności gospodarczej – wówczas stawka maksymalna to 33,10 zł za 1 m kw. powierzchni użytkowej, czyli prawie 30-krotnie więcej.  

Wątpliwości dotyczyły sformułowania „zajęcia na prowadzenie działalności gospodarczej”. W wyrokach sądowych można było odnaleźć zarówno pogląd, zgodnie z którym firma będąca właścicielem wynajmowanej nieruchomości powinna stosować stawkę podwyższoną, jak i stanowisko odmienne, zgodnie z którym dla zastosowania niższej stawki wystarczy, że najemca nie prowadzi w lokalu działalności gospodarczej.  

Szczegóły uchwały

W dużym skrócie, NSA orzekł w uchwale, że: 

  • budynki sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako mieszkalne w takiej części, w jakiej służą zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych najemców, są opodatkowane niższą stawką (mieszkalną) – nawet jeśli przeznaczone są do najmu  w ramach działalności gospodarczej 
  • kluczowe jest rzeczywiste przeznaczenie lokalu, a nie status wynajmującego. 

Orzeczenie to jest dla podatników prowadzących działalność w zakresie wynajmu niezwykle istotne, ponieważ pozwala na znaczące ograniczenie kosztów podatku od nieruchomości, wpływającego na rentowność działalności.  

Diabeł tkwi w szczegółach 

Uchwała nie jest jednoznacznie pozytywna i na jej tle pojawić się mogą kolejne wątpliwości co do zakresu opodatkowania oraz odpowiedniego udokumentowania. W szczególności, wątpliwości mogą nasuwać się w zakresie: 

  • pustostanów (np. w kontekście rotacji lokatorów)  
  • części wspólnych budynków 
  • potencjalnego wykorzystywania na cele mieszkaniowe (np. lokator prowadzący działalność gospodarczą)  
  • celu zamieszkania vs. tymczasowego pobytu 
  • udowodnienia, że dana powierzchnia rzeczywiście korzysta z niższej stawki, gdyż faktycznie służy zaspokojeniu potrzeby mieszkaniowej. 

Co dalej?

Omawiana uchwała jest korzystna dla przedsiębiorców. W najbliższej przyszłości, dopóki nie wytworzy się praktyka organów podatkowych, należy spodziewać się pewnych trudności operacyjnych i praktycznych, m.in. w zakresie odpowiedniej oceny warunków oraz właściwego udokumentowania możliwości skorzystania z niższej stawki podatku. 

Już teraz można natomiast występować o:

  • wnioski o nadpłaty podatku za lata ubiegłe (do 5 lat wstecz) 
  • wnioski o wydanie interpretacji prawa podatkowego dopasowanej do indywidualnej sytuacji firmy. 

Jak możemy pomóc?

Chętnie wesprzemy Cię w analizie i identyfikacji nieruchomości, które kwalifikują się do zastosowania niskiej (mieszkalnej) stawki podatku od nieruchomości, wesprzemy w formułowaniu i składaniu wniosków o nadpłatę podatku oraz o wydawanie interpretacji prawa podatkowego.  

Zapraszamy do kontaktu. Jesteśmy po to, żeby ułatwiać prowadzenie Twojej działalności. 

Making business easier.